Biopsja to jedno z najważniejszych narzędzi diagnostycznych współczesnej onkologii. Procedura umożliwia pobranie próbek tkanek lub komórek z wybranego obszaru ciała w celu przeprowadzenia szczegółowych badań laboratoryjnych. To właśnie wyniki biopsji pozwalają na postawienie ostatecznej diagnozy, umożliwiając lekarzom nie tylko określenie, czy zmiana jest łagodna czy złośliwa, ale także dostarczenie szczegółowych informacji na temat jej typu histologicznego i stadium choroby. Dane dostarczane przez biopsję pozwalają precyzyjnie zaplanować leczenie, a tym samym zwiększyć szanse na skuteczną terapię.
Biopsja
Biopsja polega pobraniu próbki tkanki lub komórek w celu przeprowadzenia szczegółowych badań laboratoryjnych. Procedura pozwala na ostateczne potwierdzenie obecności nowotworu, określenie jego charakteru, typu histologicznego oraz stadium zaawansowania dostarczając dostarcza informacji, których nie można uzyskać na podstawie samych badań obrazowych czy laboratoryjnych.
Jak przebiega biopsja?
Biopsja polega na pobraniu fragmentu tkanki, komórek lub płynu z obszaru, w którym podejrzewa się występowanie zmian patologicznych. Materiał jest pobierany za pomocą różnych technik, które są dostosowywane do lokalizacji zmiany, jej charakteru oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Próbki pobrane podczas biopsji są następnie poddawane utrwaleniu oraz odpowiedniemu barwieniu a następnie kojona na skrawki mozliwe do oglądania i analizy pod mikroskopem.
Znaczenie biopsji w diagnostyce nowotworów
Biopsja jest na ten moment jedyną metodą diagnostyczną, która umożliwia jednoznaczne potwierdzenie obecności nowotworu. Jej znaczenie w diagnostyce nowotworów wynika z kilku kluczowych aspektów – omówimy je poniżej.
Potwierdzenie obecności nowotworu
Biopsja pozwala określić, czy zmiana wykryta na podstawie badań obrazowych (np. USG, tomografii komputerowej czy rezonansu magnetycznego) jest nowotworem, a jeśli tak, to czy jest łagodna, czy złośliwa.
Typowanie histologiczne nowotworu
Biopsja umożliwia ustalenie dokładnego typu nowotworu (np. rak gruczołowy, płaskonabłonkowy, chłoniak), co ma kluczowe znaczenie dla doboru odpowiedniego leczenia.
Określenie stopnia zaawansowania choroby
Analiza pobranego materiału pozwala ocenić, na jakim etapie rozwoju znajduje się nowotwór oraz czy występują cechy agresywności (np. naciekanie na inne tkanki).
Badania molekularne i genetyczne
Biopsja dostarcza materiału do zaawansowanych badań, takich jak analiza mutacji genetycznych, które mogą wskazywać na możliwość zastosowania terapii celowanej lub immunoterapii.
Rola biopsji w personalizowanej onkologii
Współczesna onkologia coraz bardziej skupia się na personalizacji leczenia, czyli dostosowaniu terapii do indywidualnych cech pacjenta i jego nowotworu. Biopsja odgrywa kluczową rolę w tym procesie. Dzięki biopsji możliwe są:
- Analiza receptorów – ustalanie obecności receptorów hormonalnych pozwala na zastosowanie odpowiednich leków celowanych.
- Identyfikacja mutacji genetycznych – w przypadku niektórych nowotworów analiza mutacji umożliwia zastosowanie terapii molekularnie ukierunkowanych.
- Dobór immunoterapii – biopsja może pomóc w ocenie biomarkerów, takich jak ekspresja PD-L1, które wskazują na potencjalną skuteczność immunoterapii.
