Aktywność fizyczna jest jednym z filarów zdrowego stylu życia. Jako taka odgrywa istotną rolę w profilaktyce wielu chorób, w tym chorób nowotworowych. A czy z jej zalet mogą korzystać także pacjenci w terapii? Jaką rolę dogrywa aktywność fizyczna w trakcie leczenia?
O tym, że aktywność fizyczna wpływa na obniżenie ryzyka rozwoju wielu typów nowotworów złośliwych wiemy od dawna. Badania pokazują wpływ aktywności fizycznej na obniżenie ryzyka:
- raka piersi,
- raka płuc,
- raka prostaty,
- raka jelita grubego.
Dzieje się tak, ponieważ dzięki aktywności fizycznej zużywamy rezerwy energetyczne i spalamy nagromadzony w naszym ciele tłuszcz, który sprzyja rozwojowi chorób nowotworowych. Otyłość – zwłaszcza brzuszna – powoduje odbiegające od normalnych wartości stężenie hormonów i czynników wzrostu, które mogą sprzyjać rozwojowi komórek nowotworowych.
Aktywność fizyczna w profilaktyce
Nasze ciało uwielbia ruch. Każdy rodzaj aktywności fizycznej uprawnianej regularnie – spacery, jazda na rowerze, pływanie, ćwiczenia fitness – ma zbawienny wpływ na nasze zdrowie. Dzięki regularnej aktywności fizycznej możemy w prosty sposób:
- przeciwdziałać otyłości,
- wzmocnić układ odpornościowy,
- zadbać o dobre samopoczucie.
Najlepsze efekty przynoszą regularne ćwiczenia. Możemy ćwiczyć nawet codziennie. Intensywność wysiłku powinna być umiarkowana, a sam wysiłek dynamiczny, o charakterze tlenowym i angażujący duże grupy mięśniowe.
Aktywność fizyczna w chorobie
Specjaliści z coraz większym zainteresowaniem pochylają się nad znaczeniem i wartością aktywności fizycznej w trakcie leczenia onkologicznego. Wbrew obiegowej opinii, pacjenci onkologiczni nie muszą i nie powinni rezygnować z ruchu. Brak codziennej aktywności ruchowej może prowadzić do wielu negatywnych konsekwencji – począwszy od wzrostu masy ciała i upośledzenia czynności mięśni, na stanach depresyjnych skończywszy. Dlatego jeśli to tylko możliwe, w trakcie leczenia i po jego zakończeniu pacjent powinien uprawiać dostosowaną do swoich możliwości aktywność fizyczną.
Ruch wykonywany podczas leczenia powinien być dostosowany do aktualnych możliwości fizycznych pacjenta, na które wpływają czynniki, takie jak rodzaj i zaawansowanie nowotworu, zakres przeprowadzonego leczenia operacyjnego, zastosowane leczenie wspomagające, stosunek pacjenta do aktywności fizycznej przed podjęciem leczenia onkologicznego. Pacjenci, którzy przed rozpoczęciem leczenia nie uprawiali żadnych sportów powinni rozpocząć swoją aktywność ruchową od spokojnych ćwiczeń, doskonale w tym przypadku sprawdzają się spacery. Zakres aktywności możemy intensyfikować lub ograniczać zależnie od przebiegu rekonwalescencji po zabiegu oraz tego, jak organizm reaguje na zastosowane leczenie.
Efekty podejmowania aktywności fizycznej po zakończonym leczeniu onkologicznym obejmują:
- zwiększenie siły i sprawności mięśni,
- zwiększenie ogólnej wydolności organizmu,
- zmniejszenie zmęczenia,
- zmniejszenie częstości akcji serca podczas wysiłku,
- lepsze samopoczucie i większa motywacja do życia.
