Usunięcie prostaty niesie ze sobą szereg wyzwań, w tym obawy o wpływ zabiegu na funkcje seksualne. Prostatektomia może dotykać różnych aspektów życia seksualnego, od fizjologicznych po emocjonalne. Nie musi jednak oznaczać rezygnacji z intymności i bliskości.
Jak prostatektomia wpływa na życie seksualne mężczyzn? Z jakimi trudnościami najczęściej mierzą się mężczyźni po zabiegu i jak sobie z nimi radzić?
Jak prostatektomia wpływa na funkcje seksualne?
Gruczoł krokowy, czyli prostata, odgrywa kluczową rolę w układzie rozrodczym mężczyzny, a jego usunięcie może prowadzić do różnorodnych konsekwencji seksualnych, w tym do dysfunkcji erekcji oraz zmian w odczuwaniu orgazmu. Stopień i rodzaj dysfunkcji erekcji zależy od wielu czynników, takich jak wiek pacjenta, stan zdrowia przed operacją, a także od wybranej techniki chirurgicznej i tego, czy nerwy odpowiedzialne za erekcję zostały zachowane, uszkodzone, czy całkowicie usunięte.
Biologiczne podstawy zmian w funkcji seksualnej
Prostata odpowiada za produkcję płynu będącego częścią składową spermy. Usunięcie prostaty skutkuje brakiem tej substancji, co skutkuje tzw. „suchym” orgazmem, któremu nie towarzyszy ejakulacja. Suchy wytrysk jest często źródłem stresu i niepokoju, wpływa negatywnie na postrzeganie własnej męskości i satysfakcję seksualną.
Prostatektomia może także wpłynąć na doznania związane z orgazmem. Niektórzy mężczyźni zgłaszają zmniejszoną intensywność orgazmu po zabiegu lub zmiany w jego odczuwaniu. Choć mechanizmy stojące za tymi zmianami nie są do końca znane i zrozumiałe, uważa się, że mogą być związane zarówno z fizycznymi, jak i psychologicznymi aspektami zdrowia seksualnego po operacji.
Typowe doświadczenia mężczyzn po operacji
Najbardziej bezpośrednim skutkiem prostatektomii jest dysfunkcja erekcji. Usunięcie prostaty i ewentualne uszkodzenie nerwów odpowiedzialnych za erekcję mogą spowodować, że pacjent nie będzie w stanie osiągnąć lub utrzymać erekcji. Zdolność do odzyskania funkcji erekcyjnej zależy od wielu czynników, w tym od tego, czy możliwe było przeprowadzenie zabiegu z „oszczędzeniem” nerwów. W przypadku operacji oszczędzających nerwy, możliwości odzyskania pełnej funkcji erekcyjnej są większe, jednak nawet w tych przypadkach powrót do pełnej sprawności seksualnej wymaga czasu.
Leczenie dysfunkcji seksualnych po prostatektomii
Istnieje wiele dostępnych opcji leczenia, które mogą pomóc mężczyznom w odzyskaniu funkcji seksualnych, a wybór odpowiedniej metody zależy od indywidualnych potrzeb, preferencji oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Najczęściej stosowaną metodą leczenia dysfunkcji erekcji po prostatektomii są leki na potencję, których działanie ułatwia osiągnięcie i utrzymanie erekcji. Z zalet leczenia farmakologicznego mogą korzystać także mężczyźni z częściowo zachowanymi nerwami. Alternatywą dla tego typu rozwiązań mogą być terapie lokalne polegające na aplikacji leku bezpośrednio do ciała jamistego w prąciu lub wprowadzane do cewki moczowej (supozitoria uretralne). Pomocne przy osiągnięciu erekcji okazują się również urządzenia wspomagające, takie jak pompy próżniowe, które zwiększa przepływ krwi do prącia, tym samym pomagając w osiągnięciu erekcji. Mężczyźni, u których inne metody leczenia okazały się nieskuteczne, mogą rozważyć bardziej inwazyjne rozwiązania, takie jak implanty prącia pozwalające na kontrolowane wywołanie erekcji.
Terapia psychologiczna i wsparcie emocjonalne
Nie należy lekceważyć psychologicznych aspektów dysfunkcji seksualnych po prostatektomii. Konsultacje z psychologiem lub seksuologiem mogą pomóc w radzeniu sobie z emocjonalnymi i psychologicznymi wyzwaniami, które często towarzyszą dysfunkcji seksualnej. Terapia może obejmować zarówno sesje indywidualne, jak i spotkania z partnerem, co pomaga w lepszym zrozumieniu i komunikacji potrzeb seksualnych.